Lies Xhonneux

12.06.2020 - Creativity

‘Creativity for all?’ Creative Belgium legt de vinger op de wonde

Als marketeer vond je het tijdens de lockdown wellicht al héél wat als je je ‘slaappyjama’ verruilde voor je ‘werkpyjama’. En smalltalken bij de koffiemachine: hoe moest dat nu ook weer? Om te vermijden dat je je voeling met het Grotere Geheel volledig verliest, duikelen we graag de resultaten op van de ‘Voices of our industry’-enquête die Creative Belgium in februari 2020 publiceerde. De non-profit organiseerde deze studie over werken in de reclame- en communicatiesector samen met het Britse onderzoeksbureau Creative Equals en Vlaanderen Gelijke Kansen. Er namen meer dan 1.000 creativo’s uit meer dan 100 bureaus aan deel. Benieuwd naar de resultaten? Hier komen ze!

Schijt aan diversiteit

Toen je in de coronamaanden je kat voor een collega aanzag, viel het misschien niet zo op, maar de Creative Belgium-enquête maakt pijnlijk duidelijk dat de deelnemers aan het ‘agency life’ nogal op elkaar gelijken. Van de 117 participanten was een overdonderende 92% ‘white European’, 90% hetero, 98% ‘not disabled’ en 82% niet neurodivers (neurodiversiteit verwijst naar ADHD, dyslexie, autisme, Tourette en andere zogenaamde ‘stoornissen’). De voor de hand liggende conclusie: bepaalde groepen zijn serieus ondervertegenwoordigd in onze sector.

Drie op de vijf werknemers geven ook expliciet aan dat het diversiteitsniveau te wensen overlaat in hun bureau. Da’s niet alleen bedroevend op sociaal vlak, maar – zo vraagt één van de deelnemers zich hardop af – misschien heeft al dat kijken door dezelfde bril ook een negatief effect op het werk dat we maken? Een andere deelnemer, een ‘female creative’ tussen de 25 en 34 jaar oud, zegt dan weer dat we als sector niet bijzonder goed geplaatst zijn om klanten op het rechte pad te helpen: “Diversity in my company doesn’t exist. We’re all Flemish and white. A huge paradox, because we’re constantly encouraging our clients to be more inclusive.”

Wat verder nog zoal blijkt uit de studie? Dat we een tamelijk jong volkje zijn. 59% van de bevraagden valt in de categorie van 18- tot 34-jarigen, en slechts 4% in die van de 55-plussers. Voor hosties halen we bovendien onze neus op (73% van de deelnemers noemt zichzelf atheïst of agnost) en we spreken voornamelijk Nederlands (het percentage Nederlandstaligen dat de Creative Belgium-enquête opleverde, ligt hoger dan dat in België op zich: 71% tegenover 60%).

Vrouwen

Verder hebben vrouwen het niet echt onder de markt in deze markt, zoals blijkt uit de volgende cijfers:

  • Drie op de vier respondenten hebben een mannelijke manager (dat aandeel stijgt zelfs tot 90% in het creatieve departement).
  • Mannen belanden dubbel zo vaak in seniorfuncties als vrouwen.
  • 9,5% van de creative directors is een vrouw, en dit percentage blijft al veertien jaar stabiel.
  • Vrouwen maken de helft minder kans op promotie en worden minder gevraagd om mee te werken aan pitches.

En dat is voor alle duidelijkheid niet omdat er in ons land meer mannen rondlopen dan vrouwen, want ’t is zelfs andersom: in 2019 was de bevolking volgens Statbel 51% vrouwelijk en 49% mannelijk.

In it for the money?

Ook opvallend: misschien moet Onlyhumans met haar missie van ‘merken menselijker maken’ eens op de boer bij de concullega’s. Amper de helft van de bevraagden (55%) heeft namelijk het gevoel dat hun agency een ander of hoger doel heeft dan geld binnenrijven.

Iedereen ‘penuwzees’

Tot slot legt de enquête van Creative Belgium de bovengemiddelde druk en kans op burn-outs in de reclamesector bloot. Hoewel 68% van de participanten zegt gelukkig te zijn met zijn of haar job, geven maar liefst drie op de vier werknemers aan te kampen met stress, en zelfs vier op de vijf als we enkel naar accountmanagement kijken. Da’s hoger dan het gemiddelde van een op de drie over alle sectoren heen. De oorzaak zou vooral bij een ongezonde work-lifebalans liggen. 82% van de respondenten presteert regelmatig overuren, en bijna 90% van de werknemers die vaak ‘nablijven’ ervaart hoge stresslevels.

Vooral juniors zouden liever iets anders doen dan overwerken, terwijl 91% van de seniors ook veel uren klopt, maar 69% van hen daar niks mee inzit. Omdat seniors meer aanzien genieten en harder op de bedrijfscultuur wegen, zouden zij jongere reclamejongens en -meisjes het gevoel kunnen geven dat lange dagen maken er nu eenmaal bij hoort. Zeker als die ouwe rotten bij de uitgang geïnstalleerd zijn, zit er niks anders op dan ‘kijk eens hoe hard ik werk’-gewijs tot ver na de zessen te blijven.

Creative Belgium haalt studies aan die de link leggen tussen stress en mentale gezondheid, en leert uit ook haar eigen enquête dat een kwart van de deelnemers kampt met ‘mental health issues’. Drie op de vijf is, ondanks alles, wel van plan om nog minstens vijf jaar te slijten in de communicatiesector. Maar werkgevers laten dus nog heel wat kansen liggen om die retentiegraad op te krikken – zeker als je weet dat steun van collega’s en leidinggevenden cruciaal zijn om stress het hoofd te bieden. Zelfs de output van agency’s zou er wel bij varen, want stress is nefast voor de creativiteit (Creative Belgium zwiert een studie van J. Shanteau en G.A. Dino in een voetnoot om die bewering te staven, maar eigenlijk is dat gezond boerenverstand, nee?).

De enquête van Creative Belgium dateert natuurlijk van voor het coronavirus, dat bij heel wat creatievelingen tot economische werkloosheid heeft geleid. Misschien is de rust daardoor intussen ietwat wedergekeerd, of is een ander soort stress nu aan de orde.

Het volledige rapport van Creative Belgium

Benieuwd naar het volledige rapport én naar de oplossingen die Creative Belgium voorstelt om de pijnpunten aan te pakken? Download de pdf of begeef je naar de website van Creative Belgium (bevattelijke grafiekjes incluis)!

Lies Xhonneux

Lies is copywriter en houdt van schrijven, of het nu gaat over koelkasten, klassiek ballet of kattenluikjes. Ze is ook niet vies van alliteraties.

Lees meer van Lies